SARAY
YAPI GRUBU
Anıtsal Giriş
Saray
Yapı Grubu'nun anıtsal girişinin kuzey yarısında yürütülen kazılar
(şekil 10), tabanı taş kaplı geniş geçidin sazla örtülü büyük
bir kırma çatısı bulunduğunu göstermiştir. Ortaya çıkarılan
1.00m çapında, kare biçiminde kumtaşından bir dikme kaidesi
(şyekil 10e) büyük
olasılıkla bu üst örtünün kuzey parçasını
destekliyordu. Kırma çatının alnı Kerkenes Haberler 5'in
kapağında da yer alan bronz yaban keçisi çifti
ve belki de aralarynda bulunan kutsal bir ağaç betimi
ile süslenmiş olabilir. Ahşap kapı kanatlarının büyük
küresel başlı çivilerle sabitlenmiş uzun demir kuşaklarla
güçlendirildiği ve diğer ahşap mimari elemanların
da demir kuşaklarla sabitlendiği ya da güçlendirildiği
anlaşılmaktadır (şekil 10f,
sol bölüm).
Geçidin arka kısmında duvarlardan bağımsız olarak tek
başına duran bir anıta ait olduğu anlaşılan benzersiz bir mimari
eleman (şekil 10g),
uçlarında pergelle çizilmiş eş-merkezli daireler
bulunan dörtte-üçlük silindirik kabartmalı
başlıklar ile bezenmiştir. Aynı anıtın diğer elemanlarına sabitlenmiş
ahşap kazıklar büyük olasılıkla, bulunan parçaları
aşağıda betimlenen yazıtlı ve heykelli başka bir elemanı destekliyordu.
Yanan çatı çöktüğünde bu anıt parçalanarak
dağılmış ve bazı parçalar yangına hiç maruz kalmazken,
diğerleri yangın sonucu kızarmış, kararmış ya da camlaşmıştır.
Ortaya çıkarılan bu küçük parçaların
birleştirilmesi, bu renk farklılaşmaları nedeniyle daha da güçleşmektedir.
Birbirine eklenen yan yüzlerden en az ikisinin dört
kenarı boyunca devam eden yazıt Eski Frig dilindedir. şekil
13'te yakın yüzde
de görüldüğü gibi yazı ustası, bazı kısımlarda
harfleri önce silik olarak kazıyarak yerleştirmiş ve böylece
aralıkları gerektiği gibi ayarlayabilmiştir. Ortaya çıkarılan
başka küçük parçalardan, giriş çevresinde
birden fazla yazıtlı eleman olduğu anlaşılmaktadır. Küçük
ölçekli kabartma heykeller (şekil 11
ve 12) insan biçimli
figüratif betimlemeler de içermektedir. Bir parçada
başparmakları birbirine değen iki farklı kişiye ait çıplak
ayaklar görülürken, başka bir panele ait diğer
bir parçada ise elinde bir mızrak sapı tutan giyimli
bir figür bulunmaktadır. Ayrıca kanatlı grifon, arslan
ve rozet betimlemelerine ait parçalara da rastlanmıştır.
Erken yazı Yunancasına yakınlığı uzun yıllardır bilinen Eski
Frig dili henüz tam olarak çözülememiştir.
Bulunan parçalar Claude Brixhe tarafından incelenmektedir.
2004 yılında olası başka parçalar ortaya çıkarılmadan
önce, Kızılırmak’ın (Halys) doğusunda ele geçen
en büyük kolleksiyon olan Kerkenes yazıtı (ya da yazıtları)
hakkında söylenebilecek tek şey bir ithaf metni olduğudur.
Taş Kaplı Alan
Küçük bir bölümü
2000 yılında ortaya çıkarılan granit kaplı geniş alan
(şekil 10a ve 10c), son
çalışmalarla 30m uzunluğa erişmiştir. Çalışma
yöntemi ve yapı dönemlerine işaret ettiği düşünülen
birden fazla taş yerleştirme doğrultusu tanımlanmıştır. Taş
kaplamanın kısmen Kuzey Kulesi’nin inşasından önce
gerçekleştirildiğini düşündüren kanıtlar
bulunmaktadır; diğer yandan Yapı B'nin bu kaplamanın üzerine
inşa edildiği ve kaplamanın iki farklı dönemini kısmen
kestiği anlaşılmıştır. Kaplama taşlarının bir bölümü
parlayacak kadar eskimiştir. Bunun gibi farkli eskime biçimlerinin
belgelenmesi, aynı zamanda Kerkenes'deki ulaşım ve trafik modelleri
üzerinde yürütülen çok daha geniş
kapsamlı bir Coğrafi Bilgilendirme Sistemleri (CBS) çalısmasının
da parçasını oluşturmaktadır.
Kesme Taş Yapı
Kerkenes Haberler 5 ile Eski Anadolu XI (2003)
s.111-129'da da ele alınan Kesme Taş Yapı’nın iç
odasının güney yarısı, David Stronach tarafından kazılarak
tamamen ortaya çıkarılmıştır. Sanıldığından biraz daha
uzun olduğu belirlenen bu odayı duvarların içyüzü
boyunca çevreleyen ahşap kaplı bir döşeme bulunduğu
anlaşılmaktadır. Yumuşak döşemeliklerle kaplı böyle
bir sedirin, dış odayı yine duvarların içyüzü
boyunca benzer biçimde çevreleyen kumtaşı kaplı
döşemeye oranla çok daha fazla konfor sağlayacağı
açıktır. Diğer yandan odanın içinde çatıyı
destekleyen dikme ve kaidelere ya da ocak gibi sabit bir iç
mimari öğeye rastlanmamıştır