|
KAPADOKYA KAPISI
Geoffrey ve Françoise Summers, Nilüfer Yöney
Avlu Kazısı
2010'da Kapadokya Kapısı'ndaki kazılar (Şekil 12-16), bir dizi genel gözlemin yapılmasına izin vermiştir. Sonuçlar kapı geçidinin arkadaki iki kule arasında yer alan ve ortasında çift kanatlı bir kapı bulunan ahşap bir yüzey ile sınırlandırıldığını göstermiştir. 2011'de kazıların tamamlanması ile geçidin arka tarafında ilkinin eşi ikinci bir yüzey bulunması olasıdır. Kapadokya Kapısı ve Saray Yapı Grubu'nun Anıtsal Girişi arasındaki tasarım benzerlikleri, eğimli taş kaplı döşemeyi, ahşap anıtsal yüzeylerin taşıdığı geniş çift-kanatlı kapıları ve giriş yoluna yerleştirilmiş yarı-ikonik taş idoller ve anikonik granit stelleri içermektedir.
Ayrıca Kapı Avlusu ve geçidine ait duvarların iki kat toprak ile sıvandığı, ancak yangın ve yıkımdan önce çamurun akarak taş kaplı zemini örttüğü anlaşılmıştır. Buluntuların yıkımdan çok önce kaybolarak balçıkla kaplanan birkaç ok ucundan ibaret olması, bu kalın silt tabakasının temiz olduğunu göstermektedir. Kapı Avlusu'nun kente giriş çıkışlar dışında başka bir amaçla kullanıldığını gösterecek hiçbir kanıt yoktur. Bu durum, kısa ömürlü bu şehrin tasarımını destekleyen kentsel kavramların Yakın Doğu'dan çok batıda aranması gerektiğinin bir başka kanıtı olabilir.
Kapı Avlusu'nda yine ziynetlerden yoksun ikinci bir yıkım kurbanının kalıntılarının bulunması, arkeolojik keşiflerimizin insanların geçmişte yaşadığı trajedinin bir yansıması olduğunu anımsatmaktadır. Bu kurbanların kimliği ve hangi koşullar altında kaçmaya çalıştığı ancak hayal edilebilir.
Konservasyon ve Restorasyon
2009 ve 2010 sezonlarında surların güneydoğusunda yer alan ve baktığı yönden Kapadokya Kapısı adını alan yapıda yürütülen mimari çalışmalar, belgeleme, koruma, sağlamlaştırma, düzenleme ve ziyaretçilerin güvenliğini sağlamaya odaklanmıştır. 2009 yılında belgelemeye yönelik arazi çalışmaları tamamlanmış ve rölöve projesi 2010 yılının başında, bağlı bulunduğu Sivas Kültür ve Tabiat Varlıkları Koruma Bölge Kurulu'na sunulmuştur. Böylelikle 2010 yazında, Mimar Erkan Kambek Manisa'dan gelen uzman taş ustalarıyla birlikte (Şekil 2) taş kaplı eğimli yüzey (glacis) ve Doğu Kulesi'nin onarımına başlamıştır (Şekil 17-19). Restorasyon, yapıyı sağlamlaştırmış ve hem ziyaretçiler hem de otlatılan hayvanlar için güvenli hale getirmiştir. Aynı zamanda yapının görsel etkisi de artmıştır.
MÜZE VE LABORATUVAR
Geoffrey Summers ve Scott Branting
Turizmi desteklemek amaçlı çalışmalarımız kapsamında,
bu yıl Kapadokya Kapısı'nda bulunan stel ve stele ait basamaklı
kaidenin en üst basamağı ile Saray Yapı Grubu'nun Anıtsal Girişinde
bulunan yarı-ikonik idollerin en iyi korunmuş örneği, Erik
Lindahl, Noël Siver ve Alison Whyte tarafından Yozgat Müzesi'ne
yerleştirilmiştir (Şekil 20). Kerkenes Dağ'da ortaya çıkarılan
metal objeler ve parçalar, yine Joseph Lehner tarafından taşınabilir
bir X-Işını Floresans cihazı kullanılarak analiz edilmiş ve bazı
durumlarda tamamlayıcı olarak mikro-yapısal analiz için münferit
örnekler alınmıştır. Kerkenes Kazı Deposu'nda Konservatör Alison
Whyte mimari demirin kalıcı olarak saklanması amacıyla hava
almayan mühürlü poşetleri hazırlamak için bariyer filmi kullanmıştır
(Şekil 21).
|